Hỡi ơi!Súng giặc đất rền;Lòng dân trời tỏ.Mười năm công vỡ lẽ ruộng, không ắt còn danh phất như phao;Một trận nghĩa tiến công Tây, thân tuy mất giờ vang như mõ.Nhớ linh xưa:Cui chim cút làm ăn;Riêng lo nghèo khó.Chưa quen thuộc cung ngựa, đâu đi học nhung;Chỉ biết ruộng trâu, sinh sống trong thôn bộ.Việc cuốc, bài toán cày, việc bừa, câu hỏi cấy, tay vốn quen thuộc làm;Tập khiên, tập súng, tập mác, tập cờ, mắt chưa từng ngó.Tiếng phong hạc phập phồng hơn mươi tháng, trông tin quan tiền như trời hạn ao ước mưa;Mùi tinh chiên vấy vá đã tía năm, ghét thói mọt như công ty nông ghét cỏ.Bữa thấy bòng bong che trắng lốp, hy vọng tới ăn gan;Ngày xem ống khói chạy đen sì, ước ao ra cắn cổ.Một côn trùng xa thư thiết bị sộ, há nhằm ai chém rắn xua hươu;Hai vầng nhật nguyệt chói loà, đâu dung bạn thân treo dê cung cấp chó.Nào chờ ai đòi, ai bắt, phen này xin ra mức độ đoạn kình;Chẳng thèm chốn ngược, chốn xuôi, chuyến này dốc ra tay cỗ hổ.Khá thương thay:Vốn chẳng đề xuất quân cơ, quân vệ, theo cái ở lính diễn binh;Chẳng qua là dân ấp, dân lân, thích nghĩa làm cho quân chiêu mộ.Mười tám ban võ nghệ, nào ngóng tập rèn;Chín chục trận binh thư, đâu chờ bày bố.Ngoài cật có một manh áo vải, nào chờ đeo bao tấu bầu ngòi;Trong tay cố kỉnh một ngọn tầm vông, chi nài chọn dao tu nón gõ.Hoả mai đánh bởi rơm bé cúi, cũng đốt dứt nhà dạy dỗ đạo kia;Gươm treo dùng bằng lưỡi dao phay, cũng chém rớt đầu quan hai nọ.Chi nhọc quan quản ngại gióng trống kỳ, trống giục, sút rào lướt tới, coi giặc cũng tương tự không;Nào sợ hãi thằng Tây bắn đạn nhỏ, đạn to, xô cửa xông vào, liều mình như chẳng có.Kẻ đâm ngang, fan chém dọc, khiến cho mã ma quỷ ní hồn kinh;Bọn hè trước, bè phái ó sau, trối kệ tàu thiếc tàu đồng súng nổ.Những lăm lòng nghĩa lâu dùng;Đâu biết xác phàm cấp bỏ.Một có thể sa ngôi trường rằng chữ hạnh, nào giỏi da ngựa chiến bọc thây;Trăm năm địa ngục ấy chữ quy, nào chờ gươm hùm treo mộ.Đoái sông nuốm Giuộc, cỏ cây mấy dặm sầu giăng;Nhìn chợ ngôi trường Bình, già trẻ nhị hàng luỵ nhỏ.Chẳng nên án cướp, án gian đày tới, mà vi binh đánh giặc mang lại cam tâm;Vốn không giữ lại thành, giữ lại luỹ vứt đi, mà hiệu lực thực thi hiện hành theo quân mang lại đáng số.Nhưng suy nghĩ rằng:Tấc khu đất ngọn rau củ ơn chúa, tài bồi cho tổ quốc ta;Bát cơm manh áo sinh hoạt đời, mắc mớ chi ông phụ thân nó.Vì ai khiến quan quân nặng nề nhọc, nạp năng lượng tuyết nằm sương;Vì ai xui hào luỹ tan tành, xiêu lòng mưa xẻ gió?Sống làm đưa ra theo quân tà đạo, quăng vùa hương, xô bàn độc, thấy lại thêm buồn;Sống làm chi ở quân nhân mã tà, phân chia rượu lạt, gặm bánh mì, nghe càng thêm hổ.Thà thác nhưng đặng câu địch khái, về theo tổ phụ cũng vinh;Hơn còn mà chịu chữ đầu Tây, ở với man di khôn cùng khổ.Ôi thôi thôi!Chùa Tân Thạnh năm canh ưng đóng lạnh, tấm lòng son gửi lại láng trăng rằm;Đồn Lang Sa một tương khắc đặng trả hờn, tủi phận bạc bẽo trôi theo làn nước đổ.Đau đớn bấy! mẹ già ngồi khóc trẻ, ngọn đèn khuya leo teo trong lều;Não nùng thay! bà xã yếu chạy kiếm tìm chồng, cơn bóng xế dật dờ trước ngõ.Ôi!Một trận sương tan;Nghìn năm huyết rỡ.Binh tướng tá nó hãy đóng góp sông Bến Nghé, ai làm cho bốn phía mây đen;Ông thân phụ ta còn ở đất Đồng Nai, ai cứu giúp đặng một phường bé đỏ.Thác cơ mà trả sông núi rồi nợ, danh thơm đồn sáu tỉnh chúng hầu như khen;Thác mà lại ưng đền miếu nhằm thờ, tiếng ngay trải muôn đời ai cũng mộ.Sống tiến công giặc, thác cũng đánh giặc, vong linh theo góp cơ binh, muôn kiếp nguyện được trả thù kia;Sống bái vua, thác cũng bái vua, lời dụ dạy đã rành rành, một chữ nóng đủ thường công đó.Nước mắt nhân vật lau chẳng ráo, thương bởi hai chữ thiên dân;Cây hương nghĩa sĩ thắp buộc phải thơm, cám vày một câu vương vãi thổ.Hỡi ơi!Có linh xin hưởng.
